Artykuły

Chwila liryki. Odsłona trzydziesta ósma – Edward Hirsch

.

Jan Chudy

.

Znów mamy maj – najbardziej „ miłosny „ miesiąc – zamącający nam postrzeganie świata . Przy czym nie tylko przez naszą pogarszającą się osobistą biologię ale i zwyczajnie – z samej natury tego zjawiska .Paradoksalnie , akurat matka natura choć nie wzmaga tu aktywności ludzi dojrzałych , to i jednak może pomagać im nie tylko we wspomnieniowych przemyśleniach ale i w analizach tej jednej z najważniejszych życiowych sfer .

Przypomnę więc – w oczywistym uproszczeniu – , że platońskie opisy wyróżniały trzy rodzaje miłości : zmysłową ( dążenie do fizycznego posiadania przedmiotu miłości ) , namiętną ( próba zdobycia całościowego czyli i duchowego i fizycznego ) oraz idealną ( odrzucenie ziemskich fascynacji na rzecz poszukiwania dobra i piękna „samego w sobie„ ) . Platońska koncepcja miłości zakładała niemożność spełnienia idealnej miłości w przypadku ziemskiego materialnego przedmiotu . Bo gdy tak się staje ,miłość do niego musi być dążeniem do zdobywania i panowania .

Arystoteles w Etyce Nikomachejskiej zakwestionował platońskie wyobrażenie . Samo słowo „miłość” utożsamia on z „pożądaniem” któremu przeciwstawia „ przyjaźń „ pojmowaną jako działanie nakierowane na pragnienie dobra dla przyjaciela . Jedynie czyniąc to zgodnie z rozumem , będąc w pełni dojrzałymi emocjonalnie , niezależni przyjaciele akceptują autonomię przedmiotu miłości połączoną z dążeniem do realizacji jego dobra – tak jakby to czynili dla siebie samych .

Prezentowana niżej liryczna egzemplifikacja pojmowania miłości wydaje mi się prostsza a przy tym poprzez subtelną ironię odkrywcza i inspirująca .

Jej autor to amerykański poeta i krytyk literacki Edward Hirsch urodzony w 1950 r. w Chicago i uznawany za jednego z najwybitniejszych żyjących poetów amerykańskich . Opublikował dziesięć tomów poetyckich i kilka książek krycznoliterackich z których szczególnie „ How to Read a Poem and Fallo in Love with Poetry „ w której tłumaczy jak się powinno odbierać poezję stała się nie tylko w Ameryce prawdziwym bestsellerem . Jego poezja acz zanurzona we współczesności odwołuje się głęboko do historii w swoich metafizycznych poszukiwaniach . Jako poetę wyróżniany był najbardziej prestiżowymi amerykańskimi nagrodami literackimi . Od lat zafascynowany poezją polską od początku przewodniczy jury Międzynarodowej Nagrody literackiej im. Zbigniewa Herberta .

wiersz pochodzi z wydanego w 1998 r. tomu pt „ On Love „ , przełożyła Maja Wodecka

Edward Hirsch

Colette

Matka lubiła mi powtarzać : Usiądź , kochanie ,

i przestań płakać . Najgorsze , co może spotkać kobietę ,

to jej pierwszy mężczyzna – ten , który zabija .

Potem już można wróżyć małżeństwu długą karierę .

Biedna Sido ! Nigdy nie zrobiła innej kariery

i z doświadczenia wiedziała , jak miłość zabija .

Uwodziciel nie troszczy się wcale o kobietę ,

nawet gdy jej do ucha szepcze o kochaniu .

Nigdy nie pozwól nikomu złamać twego ducha .

Wśród wszystkich form absurdalnej brawury ,

zuchwałość młodych dziewcząt jest na pierwszym miejscu .

Bez niej byłoby znacznie mniej małżeństw ,

ale i mniej zdrad , które nękają małżeństwa .

Spójrz na mnie : to cud , że wciąż umiem sobie znaleźć miejsce

po wszystkim , co przeszłam , z tą głupią brawurą .

Zadawano mi ból , lecz nikt nie zdołał złamać mego ducha .

Każda kobieta pragnie , by jej miłosna przygoda była ucztą

dojrzałych czereśni i brzoskwiń , marsylskich fig ,

cieplarnianych winogron i szampana musującego w krysztale .

Sądzimy , że taki przepych jest oznaką szczęścia .

Inne się nam jawią obrazy w przypadku nieszczęścia .

Cyganka zagląda w przejrzysty , błękitny kryształ

i widzi zgniłe czereśnie i uschnięte figi .

Wierz mi : samotność także może być ucztą .

Miłosny żar jest rozkoszny , lecz nie rezygnuj z własnego pokoju .

Jeden z moich mężów pytał : czy to możliwe ,

żebyś przestała pisać w książkach wyłącznie o miłości ,

zdradzie , na wpół kazirodczych związkach , o rozstaniu ?

( Wtedy jeszcze nie było mowy o naszym rozstaniu . )

Nigdy nie pojął naturalnego prawa miłości ,

co jest jak łuk między tym , co niemożliwe i co możliwe …

Jestem piewczynią tragedii sypialnego pokoju .

Warto dokładnie opisać swoją pierwszą pasję ,

więc zwracaj uwagę na wszystko , cokolwiek ci się przydarza .

Przyglądaj się uważnie : miłość jest zachłanna , ale roztargniona .

Na wszelkie sposoby rzucaj się dziko w życie

( chociaż czasami będziesz odrzucana przez życie ) ,

uważaj , byś z biegiem czasu nie stała się roztargniona ,

i reaguj na wszystko , cokolwiek ci się przydarza .

Twórcze z nas stworzenia , gdy płonie w nas pasja .

Jeszcze ostatnia myśl o naturze miłości .

Wolność powinna być pierwszym warunkiem miłości ,

a praca tę wolność przynosi ( powieści o miłości

wszak nie napiszesz podczas uprawiania miłości ) .

Nigdy nie lekceważ tajemnic miłości

i elegancji milczenia na temat miłości .

Żarliwa uwaga jest modlitwą , modlitwa jest formą miłości .

Delektuj się światem . Żyj świętem miłości .

.

Chwila liryki. Odsłona dwudziesta – Jaroslav Seifert

Chwila liryki. Odsłona trzydziesta piąta – Ivan Wernisch

Chwila liryki. Odsłona 29 – Josif Brodski

Chwila liryki. Odsłona siedemnasta – Andrew Marvell

Chwila liryki. Odsłona piąta – Ogden Nash

Chwila liryki. Odsłona pierwsza – Andrzej Mandalian

Inne z sekcji 

Wiersze Jana Zacharskiego: Bliski koniec

. Jan Zacharski .   Mam wspaniałą wiadomość panowie i panie, Duda prezydentem wkrótce być przestanie. Wy wiadomością się cieszcie radosną, Nowego prezydenta będziemy mieć wiosną. Ma społeczeństwo niepłonną nadzieję, Że wiatr pomyślny historii zawieje, Bo każdy kto podejmie prezydenckie trudy, Jest o niebo lepszy od Andrzeja Dudy, Albowiem społeczeństwo dziś go zapamięta Jako parodię […]

Opowieści Wojciecha Macha. 150 lat wrocławskiego ZOO

Wojciech Mach Wrocławski ogród zoologiczny jest najstarszy w Polsce. Po dwuletnich robotach ziemnych i parkowych na powierzchni 9 hektarów otwarto go 10 lipca 1865 roku w wiosce Dąbie, przyłączonej do Wrocławia dopiero w 1928 roku. Miejsce owo zwano także Wielkim Zielonym Dębem. Była to posiadłość miejska powstała w wyniku nabycia przez radę miejską gruntów uprzednio […]