.
Piotr Galik
.
„Tam, gdzie życie traciły miliony ludzi,
żyły i rozmnażały się miliony gryzoni…”
.
Wśród wielu okropności wojny, wspominanych przez świadków i uczestników światowego konfliktu lat 1914-1918, szczególną rolę zajmuje plaga gryzoni, dla których długie linie okopów i fortyfikacji polowych były odpowiednim środowiskiem życiowym. Prawdziwym królestwem tych zwierząt stał się chaotyczny labirynt Frontu Zachodniego. Tam, gdzie życie i zdrowie traciły miliony ludzi, żyły i rozmnażały się miliony szczurów. Trudno oprzeć się wrażeniu, że plaga tych istot, radzących sobie świetnie w tych morderczych dla człowieka warunkach wojny totalnej, to paradoksalny przejaw triumfu życia nad śmiercią, natury nad cywilizacją, instynktu nad technologią….
.
Szczur jaki jest, każdy widzi…
Wbrew pozorom, nie jest to wcale takie oczywiste. Szczury, rodzaj wszystkożernych gryzoni z rodziny myszowatych, dzielą się na szereg gatunków, różniących się od siebie rozmiarami, wyglądem i strefą zasiedlenia. Wiele z nich należy do zwierząt synantropijnych, czyli żyjących w bezpośrednim sąsiedztwie osad ludzkich. Pomimo że w wielkich miastach szacowana wielkość szczurzej populacji przekracza liczbę zaludnienia, zwierzęta te unikają kontaktów z ludźmi, swoimi mimowolnymi żywicielami. Jedynie w sytuacji bezalternatywnej, kiedy nie ma dokąd uciec ani gdzie się schronić, szczury mogą zaatakować człowieka. Nocny tryb życia oraz niechęć do pojawiania się na otwartej przestrzeni sprawiają, że mimo ich ciągłej obecności w naszym otoczeniu, niełatwo je dostrzec. Wysoki poziom inteligencji tych ssaków oraz stadny, hierarchiczny sposób życia oraz wysoka rozrodczość (para szczurów jest w stanie wydać na świat nawet kilkaset młodych!) powodują, że pomimo wielu wysiłków akcje deratyzacyjne jedynie chwilowo ograniczają rozwój i rozmnażanie się szczurów. A są to istoty groźne nie tylko z powodu strat, jakie powodują żerując na zapasach żywności czy drążąc tunele i przejścia w budynkach. Przenoszą wiele groźnych chorób, w tym wściekliznę, a legendarna Czarna Śmierć, pandemia dżumy, która w XIV wieku zabiła ponad połowę mieszkańców ówczesnej Europy, wywołana została za pośrednictwem pasożytujących na szczurach pcheł.
Najbardziej rozpowszechnione w Europie gatunki tych gryzoni to szczur śniady (rattus rattus), mniejszy i rzadziej występujący, oraz większy i najpospolitszy szczur wędrowny (rattus norvegicus), osiągający w korzystnych warunkach bytowania długość ciała nawet do 40 cm (zazwyczaj 20-25 cm). O ile pokojowe, normalne warunki bytowania w osadach ludzkich sprzyjają rozwojowi szczurów, to specyficzne, wymuszone realiami wojny pozycyjnej „środowisko nie-naturalne” frontowych fortyfikacji tworzyło wręcz idealne warunki dla tych zwierząt.
.
Czytaj dalej, klikając w poniższy link
https://odkrywca.pl/szczury-plaga-okopow-wielkiej-wojny/
.
Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Ruiny zamku Schaffgotschów w Starej Kamienicy
