Artykuły

Rozalia Saulson o kościółku Wang w Karpaczu

Na wysokości 2430 stóp n. p. m. zrównanej sztucznie, obwiedziony niskim murem, w kilku miejscach drzewami ocieniony, zadziwienie wzbudza starożytny szczególnej budowy z drzewa kościół, którego ściany i kolumny zewnętrzne, ramy okien, drzwi, dach nawet snycerską robotą zrobiony. To sztuczne, mozolne wypracowanie tego kościoła czyni wrażenie jakiego bawidełka buduarowego przez szkło powiększające widzianego. Wewnętrzne kolumny, ołtarz, krzyż nad nim, kandelabry, kazalnica, ściany, plafond, a także zdobione snycerstwem: tak zewnątrz jak wewnątrz kolor drzewa naturalny, nie powlekany nigdzie malowaniem; ściany są podwójne w kilkułokciowym odstępie, tak iż tym sposobem kościół dookoła obejść można. To przejście ma okna równoległe do niższych okien kościoła, których wszystkich razem jest 174.

Organy kościoła norweskiego są małe lecz dobre. W zakrystyi są posągi Lutra, Melanchtona i kurfirszta Fryderyka. Krata kolumnada prowadzi do murowanej wieży z trzema dzwonami i zegarem; przed kościołem piękna fontanna wiele dodaje uroku tej nadzwyczajnej całości, mały cmentarz za kościołem z kilku nagrobkami zdobią krzewy i kwiaty. Dom obszerny mieści jedynych mieszkańców tej ustroni, pastora z rodziną i kantora.

     Starożytny ten kościół, rodzajem swej snycerskiej roboty zbliżony do ozdób świątyń pogańskich, dopiero od roku 1842 na górze Buckenberg, się znajduje. Stał on do roku 1841 w Norwegii nad jeziorem Wang od pierwszych czasów chrześcijaństwa tego kraju, które Olaf II 1180 roku stale tam zaprowadził; jego też pamięci kościół ten był poświęcony.

    Profesor Dahl  w Dreźnie w dziele swojem o starożytnem budownictwie Norwegskim zwrócił uwagę na szczególny styl budowy i ozdoby kościołów tego kraju, które chociaż czas jeszcze ochraniał, chęć odmiany niszczyła. A gdy kościół Wangski rozebrać miano, aby nowy na jego miejscu stawiać, król pruski dowiedziawszy się o tem, rozkazał nabycie, zdjęcie na miejscu rysunku, przewiezienie i ustawienie kościoła na górze Bruckenberg.

    Jednak domyśleć się łatwo, że po rozebraniu i przewiezieniu niejedna część tej budowy do użytku niezdatna się okazała, i że je nowemi podług modelu zastąpiono.

 Miejsce obrane temu kościołowi nie tylko najpiekniejszem jest uczczeniem jego starożytności, ale ponadto i dobrodziejstwem dla mieszkańców niektórych okolicznych wiosek i bud, w zimie dla odległości do kościoła uczęszczać nie mogących.

.

Bunt tkaczy na Pogórzu w 1793 r.

Hrabina z Bukowca, czyli opowieść o wspaniałej kobiecie, jej niezwykłej miłości i miejscowości koło Jeleniej Góry

Inne z sekcji 

Co dalej z PiSem?

. Grzegorz Wojciechowski .     Wyborcza porażka, lub jak kto woli zwycięstwo, zmieniło całkowicie pozycję Prawa i Sprawiedliwości na polskiej scenie politycznej. W wielkich bólach partia ta musi oddać władzę i przejść do opozycji, co jest dla jej polityków procesem niezwykle traumatycznym. W normalnych systemach politycznych, jest to oczywiste, że po przegranych wyborach przechodzi […]

Nowa książka Andrzeja Małkiewicza: „Wojna nowego wieku?”

. Andrzej Małkiewicz, Piotr Szymaniec .    „Wojna nowego wieku? Agresja Rosji przeciw Ukrainie 2022–2023”    ISBN 978-83-67730-31-0 540 str. 145×205 mm Mapy: 13 Okładka miękka ze skrzydełkami Tarnowskie Góry 2023 .   Spis treści:   Wstęp I. Wojny epoki globalizacji II. Rosjanie i Ukraińcy – mity i rzeczywistość III. Rosja i Ukraina w transformacji IV. […]