Artykuły

Związek Weteranów i Rezerwistów WP Dolny Śląsk w lutym 2021

.

Płk mgr Krzysztof Majer

.

DZIAŁALNOŚĆ

ZWIĄZKU WETERANÓW I REZERWISTÓW WP DOLNEGO ŚLĄSKA W LUTYM 2021 ROKU

.

01.02 – miesięcznik PTTK „Na Szlaku” opublikował artykuł mjr zs dr inż. Janusza FUKSY w dziale Sylwetki „Ludwik Sienicki”.

Ludwik urodził się 2 lutego 1677 r. w szlacheckiej rodzinie Wespazjana Sienickiego – podczaszego chełmskiego. Matką była Aleksandra ze Stankartów. Otrzymał wykształcenie w szkole kościoła kalwińskiego w Wilnie. Pracował jako zastępca administratora dóbr mohylewskich. Był wicegubernatorem w Bychowie. Posłował ze Żmudzi na sejm lubelski 1703 r., towarzysząc bratu stryjecznemu Krzysztofowi Sienickiemu. W czasie wojny północnej walczył po stronie Stanisława Leszczyńskiego i Szwecji. W 1707 r. pułkownik Ludwik Sienicki jako regimentariusz dywizji białoruskiej wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego pod komendą swego brata generała artylerii Krzysztofa Sienickiego bronił Bychowa. Po kapitulacji obaj dostali się do niewoli rosyjskiej. Na rozkaz cara Piotra I wywieziono ich do Smoleńska, następnie do Moskwy. Namawiani do służby w armii carskiej nie przyjęli propozycji. Dlatego w 1709 r. zostali zesłani na Syberię. Szlak zesłańczej wędrówki wiódł przez Perm, Solikamsk, Wierchoturje do Tobolska i po połowie roku dalej przez Surgut, Narym, Jenisiejsk, Kańsk do Jakucka. Brat Krzysztof zmarł po drodze, nie wytrzymawszy etapowania i został pochowany nad brzegiem Obu. Na Szlaku W Ilimsku – pisał Ludwik – spuścili nas statkami wodą i rzeką bardzo wielką i szeroką, Lena nazwaną, ku Morzu Lodowatemu do Jakucka. W Jakucku przebywał na zesłaniu od 1711 r. Jako pierwszy Polak poznawał miejscowych mieszkańców Kraju Leńskiego, ich obyczaje i wierzenia. Robił zapiski o kulturze tubylców, ich życiu i pracy. Pisał później: ten jakucki naród odmienny jest i mową, i ubiorem od wszystkich tamecznych narodów, mowę osobliwą mają. Notował, że Jakuci pieniędzy nie posiadają, ale zastępują je skórami zwierząt. Wiewiórka kosztuje kopiejkę, gronostaj – 5 kopiejek, piesiec – 2 zołote, lis czarny – 10 zołotych, a soból – nawet do 100 zołotych. Pisał, że Jakuci na miejscu popów mają szamanów, […] którzy biją w bębny, a na to bębnienie przychodzi diabeł w postaci łabędzia i rozmawia z szamanem jak człowiek. Prowadził dysputy teologiczne z duchownymi prawosławnymi. W bibliotece monastyru w Jakucku znalazł książkę Piotra Skargi, która wywarła na nim ogromne wrażenie. W 1722 r. na skutek starań posła Rzeczypospolitej w Rosji Stanisława Chomentowskiego Sienicki został uwolniony. Gdy wracał z zesłania, przebywając w Moskwie u kapucynów, podjął decyzję o konwersji z kalwinizmu na katolicyzm. Po powrocie do domu poślubił podkomorzankę wileńską Teresę Komorowską. W 1733 r. był elektorem Stanisława Leszczyńskiego. W 1754 r. Ludwik Sienicki w wydawnictwie franciszkańskim w Wilnie wydał książkę o bardzo długim tytule, którego początek brzmiał: Dokument osobliwego miłosierdzia boskiego cudownie z kalwińskiej sekty pewnego sługę i chwalcę swego do Kościoła Chrystusowego pociągający, z wykładem niektórych kontrowersyj zachodzących między nauką Kościoła Powszechnego Katolickiego a podaniem wymyślonym rozumem ludzkim… itd. Dokument Sienickiego, tytułem sugerujący dyskusję teologiczną, zawierał wiele wiadomości na temat ludów Syberii, zwłaszcza Jakutów, wśród których autor przebywał najdłużej. Ludwik Sienicki zmarł w styczniu 1757 r. Pozostawił po sobie pracę, która legła u podstaw polskich badań Jakucji, zwłaszcza kultury materialnej, społecznej i duchowej ludności ją zamieszkującej. Scharakteryzował też Chantów, Samojedów (Nieńców), Tunguzów (Ewenków), Bratów (Buriatów), Łamutów (Ewenów), Koriaków czy Kamczadali (Itelmenów). W ten sposób Sienicki stał się jednym z pierwszych polskich badaczy Syberii. Jego Dokument jest przechowywany w bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

.

Czytaj dalej ( link poniżej )

.

http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2021/03/Dzia%C5%82ania-ZWIRWP-Dolnego-Slaska-luty-2021r..pdf

Inne z sekcji 

Nieco historii o jazzie nad Odrą

. W rozmowie z Izabellą Starzec rozmawia red. Bogusław Klimsa, dziennikarz telewizyjny, dokumentalista i muzyk Izabella Starzec: Przed laty podjął się pan udokumentowania historii Jazzu nad Odrą od jego pierwszej edycji w 1964 roku i tak powstała wspólna z śp. Wojciechem Siwkiem publikacja, która opisała 50 lat tej imprezy. Jak wyglądała praca nad książką? – […]

Z podróży Zeppelina nad Atlantykiem

. „Goniec Wielkopolski” nr 241 z 18 października 1928 roku. Z podróży Zeppelina nad Atlantykiem Do stałej komunikacji transatlantyckiej potrzebny jest większy sterowiec.    Nowy York,  17.10. Sterowiec hr. Zeppelin został dopiero dziś o godzinie 3-ciej ( czas amerykański ) wprowadzono do hangaru na lotnisku w Lakehurst. Po wylądowania załogi sterowca, zwróciło się przeszło pięćdziesięciu […]