Historia

„Wielki, genialny, majestatyczny”. Stalinowski obłęd w Sowietach

. W roku 1935 „Tydzień Robotnika” pisał o VII Wszechzwiązkowym Zjeździe Rad i kulcie jednostki tow. Józefa Stalina, przedstawiając pewne przykłady niewiarygodnej wręcz miłości do wodza Kraju Rad. Warto przeczytać mogą nadejść podobne czasy. Kto wie? Redakcja . „Tydzień Robotnika” nr 15 z 17 marca 1935 r. . Robotnicy polscy oceniają dobrze wielki, rewolucyjny wysiłek […]

Stefan Żeromski podczas rewolucji 1905 roku

. Jan Krzesławski [ Wspomnienie ] . O. Żeromskim po upływie dziesięciu lat od jego śmierci dużo pisano – nie tyle o jego twórczości, co o życiu. Niektórzy usiłują zeń uczynić reakcjonistę ! twierdzą, że ewolucja jego poglądów szła ku nacjonalizmowi. Przeczy temu „Przedwiośnie”, ostatni akord jego twórczości, ostatnie ’Ostrzeżenie przed zbliżającą się może burzą. […]

Narodowa Organizacja Wojskowa i Narodowe Siły Zbrojne w Przysusze

. Dr Mirosław Małecki . Najbardziej rozwiniętą organizacją zbrojnego podziemia w regionie przysuskim  w latach 1939-połowa 1944 była NOW i następnie NSZ. Struktury NOW tworzyli lokalni działacze SN sierż./ppor. Władysław Pacholczyk z Opoczna do stycznia 1940 r. (przeniesiony do KG NOW) i sierż./ppor. Marian Suskiewicz z Drzewicy (1907-1943 Białaczów). Większość obszaru regionu przysuskiego była podporządkowana […]

Skandal na Górze Athos

. Grzegorz Wojciechowski . Pamiętam, jak pod koniec XX wieku zawitałem służbowo do Salonk, kiedy wsiadłem do taksówki, miejscowy taryfiarz wziął mnie za rosyjskiego popa, który powracał ze św. Góry Athos. Niestety na Athos nie miałem czasu, ani możliwości się wybrać, ale wszystko jest jeszcze przede mną. Kilka lat temu wpadł w moje ręce ciekawy […]

Kim pan jest kapitanie „Tom”? cz.3

. Dr Mirosław Małecki . Wróćmy do kapitana „Toma”. W połowie 1944 roku  zaczął przyglądać się mu Władysław Pacholczyk. O ile  Hubert Jura był bardo użyteczny dla struktur NSZ załatwiając środki transportu, ausweisy, przepustki, znaki rejestracyjne, kupony na benzynę i smary, o tyle jego częste kontakty z gestapo kazały zachowywać daleko idącą ostrożność przy kontakcie […]

Kim pan jest kapitanie Tom? – cz.2

Na zdjęciu Israel Ajzenman . Dr Mirosław Małecki . 25 stycznia odbył się pogrzeb ofiar napadu w Drzewicy. Sprawa stała się głośna i III Obwód GL w Radomiu zerwał kontakty z oddziałem „Lwy”. Na Izraela Ajzenmana wydano wyrok śmierci za rabunki i zbrodnie. W lutym na połączone oddziały „Lwa” i „Stacha” spadła wyprawa żandarmerii niemieckiej […]

Jak żyli więźniowie w Berezie Kartuskiej?

. „Robotnik” nr 349 z 27 września 1934 r. . Jak  żyli więźniowie w  Berezie Kartuskiej? . Niewiele  wiadomości o losie  „izolo­wanych” przedostało się przez odrutowane parkany Berezy Kartuskiej, ale i te wystarczyły, by uwaga ogółu zwróciła się w stronę domeny wojewody Kostka-Biemackiego.  Dzienny  koszt  wyżywie­nia. wynoszący 28 groszy, sprawa więź­nia Nr. 18, jego pobytu […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Sycylijskie wędrówki. Źródło Aretuzy w Syrakuzach

. Grzegorz Wojciechowski . Ci, którzy byli w Syrakuzach i zawitali na wyspę Ortygię, będąca najstarsza częścią tego wspaniałego starożytnego greckiego miasta, mieli zapewne okazję zobaczyć ogrodzone metalowym płotem ujście niewielkiego źródełka porosłego papirusem, w utworzonym z jego wód niewielkim stawku pływają sobie kaczki, całkowicie nieświadome faktu, w jak ważnym i sławnym miejscu przyszło im […]

Anatol France. Cezar Borgia

. Anatol France CEZAR BORGIA. . Ród Borgiów potrzebny był, by stać się żywym świadectwem, do czego zdolne jest zwierzę ludzkie, gdy jest potężne i niczym nieskrępowane. Ci zromanizowani Hiszpanie nie przyszli na świat z innym sercem, z inną duszą, niż ogół śmiertelnych. Choć przywykli do zbrodni, nie oderwali się zupełnie od społeczności ludzkiej, z […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Zamek Gryf w Gryfowie Śląskim

. Grzegorz Wojciechowski .   Nieopodal miasteczka  Gryfów na wzgórzu Proszówka wznoszą się ruiny starego piastowskiego zamku Gryf. Przez wiele stuleci, aż do 1945 roku był on związany z możnym śląskim rodem Schaffgotschów. Początek historii tego zamczyska okryty jest płaszczem tajemnicy. Przyjmuje się, że w XII wieku znajdował się na tym wzgórzu jakiś punkt obronny, […]

Tajemnice kamieni szlachetnych. Diamenty

. Maria Florkowa . Tajemnica kamieni szlachetnych „Lotos” nr 1 z 1936 . Diamenty, zdobyte drogą gwałtu, rabunku lub podstępu przynoszą nieszczęście zamiast powodzenia. Ich wewnętrzna siła działa wyłącznie w kierunku zdemaskowania zbrodni swych nowych właścicieli. Może więc dlatego Arabowie, słynni z zamiłowania do oszustw i rozbojów, diamenty uważali za płód jadowitych wężów, bowiem podobnie, […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Starożytne obżartuchy i mizeracy

. Grzegorz Wojciechowski . Problemy z jedzeniem towarzyszą rodzajowi ludzkiemu już od zarania naszych dziejów. Zawsze byli ci co jeść lubili i nadużywali tej przyjemności i ci, którzy nie przepadali za nim , uważając je za przykry obowiązek. Tak też było i w czasach starożytnych, warto więc prześledzić ten problem w tamtej epoce. Pewną wiedzę, […]

Ustawa Rządowa czyli Konstytucya 3 maja 1791 r.

. Ustawa rządowa 3. maja 1791. STANISŁAW AUGUST z bożej łaski i woli narodu król polski, WIELKI KSIĄŻE LITEWSKI, RUSKI, PRUSKI, MAZOWIECKI, ŻMUDZKI, KIJOWSKI, WOŁYŃSKI, PODOLSKI, PODLASKI, INFLANTSKI, SMOLEŃSKI, SIEWIERSKI I CZERNIECHOWSKI WRAZ Z STANAMI SKONFEDEROWANEMI W LICZBIE PODWÓJNEJ NARÓD POLSKI REPREZENTUJĄCEMI. Uznając, iż los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucyi narodowej jedynie zawisł, […]

Rewolucja na Haiti. List gen. T. Louverture do Dyrektoriatu Republiki Francuskiej

 . List generała Toussaint  Louverture z dnia 15 Brumaire ( 6 listopada ) 1798 roku do Dyrektoriatu Republiki Francuskiej „Gazeta Korespondenta Warszawskiego y Zagranicznego” nr 89 z 7 listopada 1800 r. .   OBYWATELE  REPREZENTANCI  ! . Czy spodziewaliście się gdy nominowanie Gen: Hedouville do rządu wyspy S. Domingo kazało się spodziewać szczęścia mieszkańców tego […]

Garibaldi na Sycylii. List z Milazzo do przyjaciela

   . W cyklu dokumenty historyczne, prezentujemy list Aleksandra Dumas, który był naocznym świadkiem walk o twierdzę w Milazzo stoczonej przez oddziały Garibaldiego z wojskami Królestwa Obojga Sycylii. Aleksander Dumas . W 1860 roku G. Garibaldi wylądował wraz ze swoim, liczącym 1000 ludzi oddziałem na Sycylii, jego celem było zniszczenie Królestwa Obojga Sycylii i zajęcie […]

Wiosna Ludów na Sycylii. Zdobycie Mesyny przez gen. Filangieri

Zdobycie Mesyny przez gen. Filangieri   W cyklu dokumenty historyczne, prezentujemy dramatyczną relację z walk o Mesynę w czasie sycylijskiej „Wiosny Ludów”. Pisownia według oryginału   Gazeta Warszawska Nr 260 z 30.09.1848 r.   Journal des Debates podaje następujący list, przysłany do niego wprost z Sycylii pod datą 7 go września b.r.. „Od czterech dni […]

Ogólnopolska Konferencja Historyczna Stowarzyszenia „Pokolenia”. Wrocław 17.11.2018

17 listopada 2018 roku odbyła się we Wrocławiu Ogólnopolska Konferencja Historyczna Stowarzyszenia „Pokolenia”.  Organizatorzy konferencji, przygotowali dwa tematy wokół, których toczyła się dyskusja: „Ruch młodzieżowy w niepodległej Polsce 1918-2018” oraz „70-lecie Kongresu Jedności Młodzieży. Konferencje prowadziła przewodnicząca Rady Dolnośląskiej Stowarzyszenia „Pokolenia” Bożena Bamwenda. Referaty, które w dużej mierze były związane z osobistymi odczuciami prelegentów, którzy […]

Murzyni w Wojsku Polskim – 1920 r.

.   Murzyni w armji polskiej.     W ostatnich latach miała Warszawa w swoich murach dwóch murzynów. Obaj byli służącymi w jednej z kawiarń sezonowych i zaskarbiali sobie sympatię gości pracowitością i uczynnością,  Zżyli się oni z gośćmi kawiarnianemi i z Warszawą samą dzieląc z nią dolę i niedolę, Gdy miastu naszemu zagrażać zaczęło […]

Okoliczności śmierci generała Kazimierza Pułaskiego

.   Co się zaś tyczy ostatnich chwil życia Pułaskiego, jenerał Lafayette, tak mi opowiadał: „Dnia 9 października 1779 roku, hrabia d’Estaing, dowodzący wojskiem francuzkiem i amarykańskiem, zdobył redutę Ebenezer, i utkwił tam dwie chorągwie. Mgła trwająca przeszkodziła dalszych korzyści. Pułaski zaś na czele swojej kawaleryi, gdy mniemał, iż przez wyłom, będzie się mógł dostać […]

Powstanie sipajów w Indiach. Wstrząsający dokument

Opis egzekucji powstańców indyjskich   Przedstawiamy wstrząsający dokument – relacje naocznego świadka z egzekucji  Hindusów w czasie powstania przeciw panowaniu brytyjskiemu w latach 1857-1858. Redakcja      List z Firozepur z 13 czerwca w Lahore Chronicie mówi: Dziś rano odbyła się egzekucya 12tu buntowników z b. 45go pułku. Wezwano wszystkie rozporządzalne wojska i cywilną służbę, […]

74 rocznica mordu w Zaleszanach dokonanego przez bandę „Burego”

Niedawno minęła 74 rocznica ludobójstwa jakiego dopuścił się idol polityczny pana prezydenta Dudy „Bury”. Lewica uczciła pamięć pomordowanych mieszkańców wioski. Poniżej prezentujemy materiał z tej uroczystości, zamieszczony na portalu partii RAZEM. . „Przełom stycznia i lutego 1946 roku był tragiczny dla prawosławnych mieszkańców wsi: Zaleszany, Puchały Stare i Zanie. Wtedy to oddział „Burego” zamordował 79 […]

Sympozjum o Korei w Centrum Weterana

  . Na łamach naszego portalu publikujemy dwa teksty o udziale polskich dziennikarzy w misji w Korei, są to wspomnienia red. Michała Żywienia oraz red. Stanisława Łapety. W dniu 18 listopada 2019 r. w Centrum Weterana odbyło się Sympozjum poświęcone udziałowi Polaków w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych (KNPN) w Korei. Rozpoczęło się ono od symbolicznego […]

„Rzecz o Związku Młodzieży Socjalistycznej – ani pamflet, ani laurka”

. Stowarzyszenie Pokolenia. Krajowa Komisja Historyczna Rzecz o Związku Młodzieży Socjalistycznej – ani pamflet, ani laurka Warszawa 2002   Spis treści Od Komitetu Redakcjnego ……………………………………………………….. 5 S t u d i a   i   R e f l e k s je Zdzisław Andruszkiewicz: Szkic do  p o r t r e t u …………………………………………… […]

„Rzecz o Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej – bez upiększeń ale i bez negacji”

. Stowarzyszenia Pokolenia. Krajowa Komisja Historyczna „Rzecz o Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej – bez upiększeń ale i bez negacji” Warszawa 2003 . Spis treści . Wstęp ………………………………………………………………………………………………………….. str. 5 W s p o m n i e n i a i R e f l e k s j e J e r z y   […]

„Konserwy” na Kołymie

  Grzegorz Wojciechowski Do celi dociera niewielkie tylko światło – chociaż jest dzień, to tu panuje półmrok. Naprzeciw mnie siedzi stary, zniszczony człowiek. Ma ponad siedemdziesiąt lat. S. ma poważny zarzut: zabił człowieka, już po raz drugi. Pierwszy raz uczynił to przed ponad 25 laty, odsiedział ponad dziesięć. Dlaczego to zrobił? – Jak się wk…ię, […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Jak Rosjanie, Kozacy i Polacy maszerowali na Chiwę

  Grzegorz Wojciechowski      W roku 1989 zostałem zaproszony do Taszkentu, stolicy Uzbeckiej SRR, przez miejscowy Instytut Kultury, miałem okazje poznać ten ciekawy kraj. W czasie pobytu w Azji Centralnej zainteresowałem sie w jaki sposób te ziemie weszły w posiadanie Rosji. Z ówczesnej polskiej literatury bardzo niewiele mogłem się na ten temat dowiedzieć. Moi […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: W Zakopanem bojkot fińskiego trenera

Grzegorz Wojciechowski          Na początku stycznia 1934 roku przyjechał do Zakopanego, na zaproszenie Polskiego Związku narciarskiego, znany fiński trener Tauno Lappalainen. Wizyta ta miała na celu „podciągnięcie” naszych zawodników w konkurencjach biegowych, które, były najsłabszą stroną Polaków. Razem z trenerem przyjechał jako tłumacz pan Raume przedstawiciel poselstwa fińskiego w Warszawie. Przybyły trener był jednym z […]

Opowieści Grzegorza Wojciechowskiego: Pierwszy lot balonem z Francji do Pekinu

Grzegorz Wojciechowski .        Niezwykle zabawna historia wydarzyła się we francuskim miasteczku d’Auvergne, w listopadzie i grudniu 1783  roku. Mieszkał tam dr  Pres, który był bratem miejscowego plebana, interesował się  żywo  balonowym szaleństwem, które w tym czasie opanowało Francję, dokonywał też wielu rozmaitych doświadczeń z balonami.        Pragnieniem dr Pres’a było jednak dokonać czegoś niezwykłego, […]

„Nie strzelaj i wracaj natychmiast do wczoraj nam jeszcze kochanej Polski”

Grzegorz Wojciechowski Jan Janusz Akielaszek „Braterska Pomoc” 1968. Smutny chichot historii. Oficyna Wydawnicza „W Kolorach Tęczy” – Jan Akielaszek Wrocław 2016, ss. 80.    Dwa lata temu minęła okrągła 50 rocznica interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji,  w ostatnich kilku latach ukazało się kilka wartościowych pozycji dotyczących tragicznego losu „Praskiej Wiosny”. Niewątpliwie stosunkowo najbardziej ciekawa […]